Elevars argumentasjon og kritiske tenking i møte med tal i media

Abstract

Denne studien undersøker kva indikasjonar på kritisk tenking ein kan finna gjennom elevanes matematiske argumentasjon når dei saman skal undersøke tal i media. Studien tar utgangspunkt i tre grupper frå ein klasse på 9.trinn, som gjennom eit undervisningsopplegg arbeide med utklipp frå autentiske nyheitsartiklar. Kvar gruppe bestod av fire elevar som vart filma og tatt lydopptak av når dei saman diskuterte nyheitsartiklane. Elevanes matematiske argumentasjon vart analysert ved hjelp av Toulmin (2003) sin argumentasjonsmodell og Hauge (2022) sitt verktøy for validering av tal i media. Studien viste at elevane ofte analyserte kjeldene når dei skulle kritisk vurdere om dei kunne stole på nyheitsartiklane. I spenninga mellom to forskjellige kjelder, der ei ukjend kjelde hadde brukt FHI som kjelde for sine tal, så argumenterte elevane for at dei kunne stole på nyheitsartikkelen, sjølv om dei kritiserte tala som vart brukt i artikkelen. Elevane vurderte den matematiske argumentasjonen til artiklane ved å identifiserte både påstandane i artiklane og korleis påstandane blir grunngjeve i tal. Gjennom ein utstrekt bruk innvendingar så kritiserte elevane både medelevane sine påstandar og artiklane sine påstandar. Innvendingane var ofte retta mot sjølve tala som artiklane brukte som grunngjeving for sine påstandar. Elevane sine individuelle argument vart brukt som små komponentar i ein større og felles argumentasjon. Studien oppsumerar med at ein fant fleire indikasjonar på kritisk tenking hjå elevane i denne studien.